Info:
Reumatoïde artritis (RA) is een chronische auto-immuunziekte met een relatief lage prevalentie in België (ongeveer 1%).
Klinisch wordt de ziekte gekenmerkt door een symmetrische polyartritis met progressieve inflammatoire gewrichtsbeschadiging en vaak ook extra-articulaire manifestaties.
Daarnaast is er meestal sprake van meer aspecifieke algemene klachten, zoals vermoeidheid en gewichtsverlies passend bij chronische ontsteking.
De gewrichtsbeschadigingen bij RA-patiënten treden reeds vroeg in het ziekteproces op. Behandeling moet zo vroeg mogelijk worden ingesteld om verdere gewrichtsbeschadiging te vertragen. Een correcte en snelle doorverwijzing naar de reumatoloog is hierbij essentieel.
Diagnose
De diagnose van RA berust voornamelijk op het voorkomen van klinische kenmerken en in mindere mate op serologische merkers. Naast de klinische criteria kan gebruik gemaakt worden van reumafactor (RF) en anti-CCP om de diagnose te ondersteunen.
Reumafactor (RF)
RF is een verzamelnaam voor een groep auto-antistoffen (vaak IgM) en is niet specifiek voor RA.
Slechts 30-70 % van RA-patiënten hebben een verhoogde reumafactor (vals negatieven).
Reumafactor kan behalve bij RA ook verhoogd zijn bij sommige andere infectie- en ontstekingsziekten.
Zelfs 1 tot 5% van de gezonde personen is positief. Dit kan oplopen tot 20% in de populatie van 70-tot 80-jarigen (vals positieven).
Anti-CCP
Naast RF, is er een meer specifieke test beschikbaar: anti-CCP of anti-cyclisch gecitrullineerd peptide.
De sensitiviteit is vergelijkbaar met deze van RF. Anti-CCP auto-antistoffen kunnen in het bloed van patiënten met RA aangetoond worden met een specificiteit van 97% en een sensitiviteit van 80%.
Een combinatie van beide testen geeft de beste serologische indicatie voor aanwezigheid van RA op voorwaarde dat de aanvraag gericht gebeurt.
Bij een groot aantal patiënten is anti-CCP reeds aantoonbaar voordat de eerste klinische symptomen van RA waarneembaar zijn. Wanneer anti-CCP positief is, correleert dit met de ernst van het verloop van de ziekte en kan hier ook de ziekteactiviteit mee gemonitord worden.
