Info:
Chronische myeloproliferative aandoeningen (CMA) zijn clonale hematologische stamcel maligniteiten die gekarakteriseerd worden door de abnormale proliferatie en overleving van één of meerdere myeloide celtypes.
De maligne hematopoetische voorlopers vertonen een onafhankelijkheid van of hypergevoeligheid voor verschillende groeifactoren. Als een gevolg hiervan zie je een verhoogd aantal granulocyten, rode bloedcellen en/of plaatjes in het perifeer bloedbeeld vaak geassocieerd met splenomegalie en hepatomegalie.
Eén van deze aandoeningen is polycytemia vera (PV) wat gekenmerkt wordt door o.a. een verhoogd aantal rode bloedcellen (erytrocytose) in het perifeer bloed. De diagnose van PV is gebaseerd op klinische en biologische criteria (WHO criteria) waarbij de aanwezigheid van enkele major en/of minor criteria samen de diagnose stellen. Chromosomale afwijkingen zijn heel zeldzaam en de moleculaire basis van de meeste CMAs is nog niet gekend. Recent werd echter een somatische mutatie in het tyrosine kinase JAK2 geïdentificeerd die aan de oorsprong lijkt te liggen van de ontwikkeling van polycythemia vera, maar ook voorkomt bij een gedeelte van de patiënten met essentiële thrombocytose (ET) of chronische idiopatische myelofibrose (IMF), twee andere CMAs. Bij PV is bij 80% tot 95% van de patiënten de JAK2 V617F mutatie aanwezig, bij ET 25%-55% en bij IMF 35%-57%.
De mutatie bestaat uit een puntmutatie (2343G>T) die resulteert in 1 aminozuur vervanging V617F. Hierdoor is de auto-inhibitorische regulatie van het JAK2 kinase verstoort, waardoor het kinase onafgebroken actief blijft. Hierdoor verkrijg je een ongecontroleerde proliferatie van de myeloïde cellen.
Naast de JAK2 V617F puntmutatie zijn ook nog 2 andere mutaties beschreven die voorkomen bij met PV:
* Exon 12 mutatie in JAK2
* Exon 10 mutatie W515K/L in het MPL gen
Deze mutaties worden enkel opgespoord na uitsluiten van de aanwezigheid van een JAK2 V617F en enkel indien EPO in serum laag is of als de BM biopsie (niet cytologie) duidelijk suggestief is. Voor de MPL mutaties moet er ook een laag TPO in serum aanwezig zijn.