Bron referentiewaarden:
Bijsluiter firma (+ Elecsys References Ranges, Claudia Schäfer, aug 2016)
Info:
Gedurende de menstruele cyclus van de vrouw variëert de FSH-spiegel. Kort voor de ovulatie stijgen de hoeveelheid LH en FSH. Na de ovulatie scheidt het corpus luteum oestradiol en progesteron af, die de FSH-spiegel weer doen dalen.
Bij de menopauze verminderen de werking van het ovarium en de productie van oestradiol. Dezen vallen tenslotte helemaal weg. Dit leidt tot een verhoging van de FSH-spiegels omdat het negatieve feedback mechanisme, dat de hypothalamus controleert, is weggevallen.
Bij de man zorgt FSH, samen met LH en testosteron, voor het instandhouden van de spermatogenese.
Bepaling van FSH is o.a. nuttig bij:
- Differentiaal diagnose tussen primair en secundair hypogonadisme.
De meest voorkomende oorzaken van primair hypogonadisme zijn syndroom van Klinefelter (bij de man), syndroom van Turner (bij de vrouw), chemotherapie.
Secundaire hypogonadisme kan berusten op hypofysaire of hypothalame pathologieën (pituitair adenoom, syndroom van Kallmann, anorexia nervosa, postpil amenorrhee).
- Fertiliteitsproblemen.
Een duidelijk gestegen FSH is prognostisch steeds ongunstig bij de man gezien dit hier berust op een belangrijk primair testiculair probleem.
Bij de vrouw moet het FSH steeds geïnterpreteerd worden in functie van de cyclus en zijn vaak functionele testen noodzakelijk voor verdere diagnostiek.
- De evaluatie van hypofysaire pathologieën (pituitaire adenomen).
- Normale of verlaagde FSH waarden zijn geassocieerd met polycystische ovaria (PCOS) bij vrouwen.
- Problemen bij de puberteitsontwikkeling.
De basale cijfers van FSH moeten steeds geïnterpreteerd worden in functie van het testosteron (bij de man) en het oestradiol (bij de vrouw). Bovendien is bij de vrouw het tijdstip van de menstruele cyclus (piek mid-cyclisch) van groot belang.
Meestal wordt het FSH in relatie gebracht met het gelijktijdig bepaalde LH.
Een Gn-HR-test zal prepubertair vooral FSH antwoord geven met weinig of geen reactie van de LH-as. Tijdens en na de puberteit zal het antwoord op de LH-as geleidelijk dat van de FSH-as overtreffen. Een GnRH provocatietest is nuttig bij de evaluatie van een vertraagde puberteit en om een secundair hypogonadisme te bevestigen. Normale waarden zijn dan een 3x tot 6x verhoogde LH (dan de basiswaarde) en een 1.5x tot 3x verhoogde FSH.
Referentiewaarden vrouwen >18j:
Folliculair : 3.5 - 12.5 U/L
Ovulatoir : 4.7 - 21.5 U/L
Luteaal : 1.7 - 7.7 U/L
Postmenopauzaal : 25.8 - 134.8 U/L
